If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Əgər vebsayt filtrindən istifadə edirsinizsə *.kastatic.org və *.kasandbox.org domenlərinin əngəllənməmiş olduğundan əmin olun.

Əsas məzmun

5-ci sinif

Course: 5-ci sinif > Unit 12

Lesson 1: Koordinat sisteminə giriş
Riyaziyyat
5-ci sinif
Koordinat müstəvisi
Koordinat sisteminə giriş
© 2023 Khan Academyİstifadə qaydalarıMəxfilik siyasətiCookie Notice

Nöqtələri işarələmək icmalı (sadəcə müsbət ədədlər)

"Google Classroom"
Koordinat sisteminin birinci rübündə nöqtələri işarələməyi və aydınlaşdırmağı gözdən keçirin.  Daha sonra, bəzi praktika məsələlərini yoxlayın. 

Koordinat sistemində nöqtələri yerləşdirmək

Koordinat sistemində nöqtələr verilmiş left parenthesis, start color #11accd, x, end color #11accd, comma, start color #1fab54, y, end color #1fab54, right parenthesis koordinatları ilə müəyyənləşdirilir.
Koordinat sisteminin x və y oxları 0-dan 9-a qədər nömrələnmişdir. Mavi ox x oxu boyunca sağa doğru uzanır. Yaşıl ox isə y oxu boyunca yuxarıya uzanır.
x-koordinatı start color #11accd, start text, u, with, \", on top, f, u, with, \", on top, q, i, end text, end color #11accd xətdə nöqtənin qiymətini göstərir.
y-koordinatı start color #1fab54, start text, ş, a, q, u, l, i, end text, end color #1fab54 xətdə nöqtənin qiymətini göstərir.
Nümunə:
left parenthesis, 6, comma, 4, right parenthesis nöqtəsini işarələyək.
left parenthesis, start color #11accd, 6, end color #11accd, comma, start color #1fab54, 4, end color #1fab54, right parenthesis nöqtəsi üçün x-koordinatı start color #11accd, 6, end color #11accd, y-koordinatı isə start color #1fab54, 4, end color #1fab54-dür.
Gəlin x-xəttində start color #11accd, 6, end color #11accd nöqtəsinə qədər sağa gedək:
Koordinat sistemi. X oxu 1-dən 9-a qədər nömrələnmişdir. Y oxu 1-dən 9-a qədər nömrələnmişdir. Mavi ox koordinat başlanğıcından başlayaraq x oxu boyunca 6-ya qədər uzanır.
İndi isə y-xəttində start color #1fab54, 4, end color #1fab54 nöqtəsinə qədər yuxarıya gedək və left parenthesis, start color #11accd, 6, end color #11accd, comma, start color #1fab54, 4, end color #1fab54, right parenthesis nöqtəsini işarələyək:
Koordinat sistemi. X oxu 1-dən 9-a qədər nömrələnmişdir. Y oxu 1-dən 9-a qədər nömrələnmişdir. Mavi ox koordinat başlanğıcından başlayaraq x oxu boyunca 6-ya qədər uzanır. Yaşıl ox x oxu üzərindəki 6 nöqtəsindən 4 addım yuxarıya doğru uzanaraq y oxu üzərindəki 4-ə çatır. İşarələnmiş (6,4) nöqtəsi yaşıl oxun son nöqtəsidir.
Nöqtələri işarələmək haqqında daha çox öyrənmək istəyirsiniz? Bu videonu yoxlayın.
Mənfi nöqtələri işarələmək haqqında daha çox öyrənmək istəyirsiniz? Bu məqaləni yoxlayın.

Yoxlama tapşırığı 1: Nöqtələri işarələmək

Çalışma 1A
  • Hazırki
left parenthesis, 1, comma, 5, right parenthesis nöqtəsini işarələyin.

Daha çox belə çalışmalar görmək istəyirsiniz? Bu tapşırığı yoxlayın.

Nöqtələrin müəyyənləşdirilməsi

Nöqtənin koordinatlarını (və ya koordinat cütlüyünü) tapmaq üçün onun start color #e84d39, start text, b, a, ş, l, a, n, g, with, \u, on top, ı, c, space, left parenthesis, 0, comma, space, 0, right parenthesis, end text, end color #e84d39 nöqtəsindən start color #11accd, start text, u, with, \", on top, f, u, with, \", on top, q, i, end text, end color #11accd və start color #1fab54, start text, ş, a, q, u, l, i, end text, end color #1fab54 uzaqlığını saymalıyıq.
Koordinat sistemi 0 və 6 arasında nömrələnmiş x və y oxlarından ibarətdir. Mavi ox x oxu boyunca sağa irəliləyir. Yaşıl ox isə y oxu boyunca yuxarı irəliləyir. Koordinat başlanğıcında qırmızı nöqtə var. Göstərilən nöqtə koordinat başlanğıcından 3 addım sağda və 1 addım yuxarıda yerləşir.
Nümunə:
Verilmiş koordinat sistemindən istifadə etməklə nöqtənin koordinat cütlüyünü tapın.
Koordinat sistemi 0 və 6 arasında nömrələnmiş x və y oxlarından ibarətdir. Göstərilən nöqtə koordinat başlanğıcından 3 addım sağda və 1 addım yuxarıda yerləşir.
Gəlin left parenthesis, 0, comma, 0, right parenthesis nöqtəsindən başlayaraq x-xəttindəki nöqtəyə qədər məsafəni sayaq:
Koordinat sistemi 0 və 6 arasında nömrələnmiş x və y oxlarından ibarətdir. Göstərilən nöqtə koordinat başlanğıcından 3 addım sağda və 1 addım yuxarıda yerləşir.Mavi ox x oxu boyunca 3 addım sağa irəliləyir.
Verilmiş nöqtə başlanğıcdan start color #11accd, 3, end color #11accd vahid sağdadır.
İndi isə left parenthesis, 0, comma, 0, right parenthesis nöqtəsindən y-xəttindəki nöqtəyə qədər məsafəni sayaq:
Koordinat sistemi 0 və 6 arasında nömrələnmiş x və y oxlarından ibarətdir. Göstərilən nöqtə koordinat başlanğıcından 3 addım sağda və 1 addım yuxarıda yerləşir.Yaşıl ox y oxu boyunca 1 addım yuxarı irəliləyir.
Verilmiş nöqtə başlanğıcdan start color #1fab54, 1, end color #1fab54 vahid yuxarıdadır.
Nöqtənin koordinatları left parenthesis, start color #11accd, 3, end color #11accd, comma, start color #1fab54, 1, end color #1fab54, right parenthesis-dir.

Yoxlama tapşırığı 2: Nöqtələrin müəyyənləşdirilməsi

Çalışma 2A
  • Hazırki
Aşağıda verilmiş nöqtənin x-koordinatı neçədir?
  • Cavabınız belə olmalıdır
  • 6 kimi bir tam ədəd
  • 3, slash, 5 kimi sadələşdirilmiş düzgün kəsr
  • 7, slash, 4 kimi sadələşdirilməmiş düzgün kəsr
  • 1, space, 3, slash, 4 kimi qarışıq ədəd
  • 0, point, 75 kimi onluq kəsr
  • pinin qatı, 12, k, i, m, i, space, start text, p, i, end text or 2, slash, 3, space, start text, p, i, end text
Koordinat sistemi 0 və 6 arasında nömrələnmiş x və y oxlarından ibarətdir. Göstərilən nöqtə koordinat başlanğıcından 4 addım sağda və 3 addım yuxarıda yerləşir.

Daha çox belə çalışma görmək istəyirsiniz? Bu tapşırıqları yoxlayın: Koordinatların müəyyənləşdirilməsi
Nöqtələrin müəyyənləşdirilməsi

Söhbətə qoşulmaq istəyirsən?

Giriş
Hələ ismarış yoxdur.
İngilis dilini bilirsən? Khan Academy-nin ingiliscə saytında gedən digər müzakirələrdən xəbərdar olmaq üçün buraya klikləyin.